DINH DƯỠNG ĐÚNG HỖ TRỢ NGĂN CHẶN “BÃO CYTOKINE”
Bs. Trần Văn Năm
- “Bão Cytokine” là gi?
(nguồn internet)
Nếu chỉ là một ngọn gió heo may làm phất phơ tà áo hay đong đưa suối tóc trên bờ vai nhỏ…sẽ tô điểm thêm sắc màu cho cuộc sống. Nhưng khi ngọn gió heo may biến thành cơn bão sẽ tàn phá mọi thứ trên đường đi của nó ngay cả mạng sống con người. Đó là hình ảnh của cơn “Bão Cytokine”*. Khi cơ thể bị tấn công bởi Virus, vi trùng, nấm mốc…Hệ miễn dịch (MD) sẽ đáp ứng bằng cách tiết ra 1 lượng nhỏ chất protein tên là Cytokine để chống yếu tố gây bệnh, nhưng khi Hệ MD phản ứng quá mạnh, phóng thích ồ ạt một lượng lớn Cytokine gây nên “Bão Cytokine”, hậu quả là tổn hại tất cả cơ quan, đầu tiên là phổi, Gan, Thận, Tim, Não, Mạch máu, Tụy…nếu không kiểm soát được cơ thể rơi vào tình trạng suy đa tạng, khó phục hồi và đưa đến tử vong.
- Ăn gì góp phần ngăn chặn “Bão Cytokine”:
Ngay khi phát hiện bệnh Covid – 19, cần thực hiện dinh dưỡng đúng cách sẽ góp phần ngăn chặn cơn “Bão Cytokine”.
- Uống đủ nước ấm: 1,5 – 2,5 lít ngày,
- Ăn đủ chất đạm: đủ acid amine thiết yếu, ưu tiên đạm thực vật từ các loại Hạt (Bí ngô, Óc chó), Đậu (đậu Đen, đậu Xanh, đậu Gà), hạt Chia, hạt Quinoa, Mè; Trứng, Cá. Cần hạn chế thịt Bò, Heo (vì cơ thể phải tốn hao nhiều năng lượng để tiêu hóa thịt).
- Chất béo: chọn dầu thực vật (ô liu, dầu Mè, dầu Đậu Nành…), không đun quá nóng và sử dụng lại nhiều lần.
- Chất bột đường (Carbohydrate): từ rau, củ, trái cây, nhằm cung cấp nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa (khi cơ thể bị viêm nhiễm sẽ tạo ra nhiều chất oxy hóa), vitamin và nguyên tố vi lượng như: vitamin C, A, E, B6, B12; beta-carotene; Flavonoid, Selen, Kẽm, Fe (giúp DNA trong tế bào lành lặn, điều chỉnh sản xuất cytokine)…Nên chọn gạo Lứt (cháo hay cơm nhão). Không ăn nhiều bánh mì trắng, gạo trắng, mì gói…
- Tận dụng các rau-củ-trái có tác dụng trị bệnh: Gừng, Nghệ, Tỏi, Sả, Hành, Chanh, các loại Rau thơm: Húng chanh, Kinh giới, Tía tô, Diếp cá, É tía…
- Bổ sung thực phẩm giàu Probiotic** (Bifido bacterium, Lactobacillus spp.): Yogurt, Kim chi, Kefir, Natto (từ Đậu nành lên men), Sauerkraut, cải ngâm chua…có tác dụng chống lại vi sinh vật gây bệnh (virus, vi khuẩn), kháng viêm bao gồm “Bão Cytokine”.
Lời kết:
Khi “Bão Cytokine” xảy ra, điều trị rất khó khăn và tốn kém, đôi lúc không hiệu quả. Do đó, khi phát hiện bị nhiễm Covid – 19, cần ý thức thực hiện ngay các biện pháp giúp cân bằng các mặt hoạt động của cơ thể (gồm hệ Miễn dịch) từ ăn uống đúng đến ngủ đủ giờ, tập thể dục hàng ngày (chú ý thở sâu), không quá lo lắng – sợ hãi, mang khẩu trang, rửa tay, giữ khoảng cách an toàn với người khác, hạn chế rượu – bia, kiêng thuốc lá… không chờ cơn “Bão Cytokine” xảy ra.
*Tiếng Anh: Cytokine Storm Syndrome, Cytokine release syndrome (CRS)
**Tham khảo:
- [https://gbcnutrition.ca/nutrients-to-stop-the-storm/]
- [https://www.biospace.com/article/molecules-from-probiotic-rich-foods-may-combat-cytokine-storm-in-covid-19/]
- [https://www.livestrong.com/article/413921-does-sauerkraut-have-all-the-probiotics-i-need/].