Con người có thể nhịn ăn được 7 – 10 ngày, nhịn uống được 3 ngày, nhưng chỉ có thể nhịn thở khoảng 3 phút. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của hơi thở đối với cơ thể và đặc biệt thở đúng phương pháp sẽ cải thiện Hệ miễn dịch, ổn định Tâm – Thần kinh và giúp cân bằng acid – base của cơ thể. Khi suy giảm Hệ miễn dịch, tâm lý lo sợ, tế bào thiếu oxy… virus Sars-Cov-2 sẽ “bám trụ” và tàn phá cơ thể nặng nề nhất.
1. Lợi ích của thở sâu và đúng:
Thanh lọc cơ thể: thở thải 70% độc chất của cơ thể, nếu thở không đúng cách, các cơ quan thải độc khác (Thận, Gan) bị quá tải và cơ thể bị bệnh; tăng thải CO2 hạn chế mất cân bằng acid base trong máu và dịch ngoại bào,
Giải toả stress: khi rối loạn cảm xúc (lo sợ, giận dữ, stress…) chúng ta sẽ thở nhanh, nông và cơ thể bị thiếu oxy, tăng tiết Chất nội tiết stress,
Giúp thư giãn tâm – thể, tư duy tích cực, kiểm soát cảm xúc, điều hòa hormone hạnh phúc (Serotonin, Dopamine),
Điều hòa Hệ miễn dịch: nhờ cung cấp đủ Oxy và dưỡng chất nuôi các bộ phận các trách nhiệm sản sinh các tế bào miễn dịch (hạch bạch huyết, tuỷ xương, tuyến tùng…).
Tăng nghị lực và sức bền, cải thiện phục hồi tế bào, ổn định tâm trạng.
Dịu cơn đau: thở sâu kết hợp tự kỷ ám thị giúp giảm đau (Ý đi đâu, Khí sẽ đến đó), cải thiện dẫn truyền thần kinh,
Giảm gánh nặng của tim khi gắng sức hoặc bệnh suy tim, xoa bóp nội tạng, tăng lưu thông máu – dịch bạch huyết, cải thiện chất lượng máu, đặc biệt là hồng cầu.
Tăng trương lực cơ: cơ hô hấp, cơ liên sườn, cơ thẳng bụng…
Hạn chế thay đổi vóc dáng và khung xương khi tuổi cao (lưng gù, vẹo, giảm giãn nở cơ lồng ngực),
Cải thiện tiêu hoá và tăng hấp thu thức ăn.
Kiểm soát cân nặng: đủ O2 đốt cháy mỡ thừa; với người gầy sẽ được nhận O2 và dưỡng chất đến các mô và tuyến nội tiết đang bị “đói”.
2. Tác hại của thở nông và thở sai:
Thở nhanh và nông: có thể gây đau đầu, mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, lo lắng, đầy bụng, hồi hộp, chuột rút, chóng mặt, hoa mắt…(theo Tạp chí Royal Society of Medicine).
Nhốt hơi (nín thở) sau khi hít vào: đau đầu, khó tập trung, hay quên, khó thở, tê tay chân, đau ngực, thiếu hơi.
Phân biệt với nhốt hơi sau thở ra, không nguy hiểm, nhưng không duy trì được lâu vì cơ thể thiếu oxy.
3. Cách thở chậm và đúng (khoa học):
3.1. Cách thở 4 thời với thanh quản mở (theo Phương Pháp Dưỡng Sinh của Bs. Nguyễn Văn Hưởng, nguyên Bộ trưởng Bộ Y Tế):
- Hít vào: qua mũi, chậm đều, tối đa, bụng căng, ngực nở, cùng một lúc
- Giữ hơi (mở thanh quản):tiếp tục hít vào, giữ căng các cơ lồng ngực, mặc dù không có không khí vào phổi nữa – tuyệt đối không nín thở.
- Thở ra: bằng mũi (hay miệng) nhẹ nhàng, không kìm, không thúc,
- Nghỉ: toàn thân thả lỏng trong trạng thái thư giãn.
3.2. Lợi ích của mở thanh quản:
Phòng và trị các bệnh cấp và mạn tính đường hô hấp: viêm mũi – họng, viêm khí – phế quản, viêm phổi (cả bệnh do virus Cúm), hen phế quản, bệnh phổi mạn tính tắc nghẽn (COPD), lao phổi, bệnh ung bướu*.
Tạo được áp suất âm (thấp hơn áp suất khí trời) trong lồng ngực, máu sẽ dễ dàng về tim theo hệ thống tĩnh mạch, giúp giảm gánh nặng cho tim;
Thuận lợi cho việc trao đổi O2 và CO2 giữa máu và phế nang hoàn chỉnh nhất.
4. Lời Kết
Thở sâu và thở đúng sẽ đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt càng có ích khi kết hợp với tập thể dục toàn thân. Giải pháp tập thở sâu không thể thiếu trong phòng và trị tất cả các loại bệnh lý mà con người có thể mắc phải, trong đó có cả bệnh do Sars-Cov-2.
*Theo Dr. Otto Warburg (người đoạt giải Nobel y học năm 1931 về hô hấp tế bào) nêu một giả thuyết mới về bệnh ung bướu: nguyên nhân gây ung bướu hàng đầu là cơ thể thiếu oxygen.
Tài liệu tham khảo:
- Nguyễn Văn Hưởng, Huỳnh Uyển Liên , Phương pháp Dưỡng Sinh, NXB Y học, 2005.
- Bộ môn Sinh lý học, Trường Đại Học Y Dược Tp HCM. Sinh Lý Học Y Khoa, 2003.
- https://www.healthline.com/health/diaphragmatic-breathing
- https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/relaxation-techniques-breath-control-helps-quell-errant-stress-response
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/coronavirus-recovery-breathing-exercises#:~:text=of%20your%20mouth.-,Breathe%20in%20through%20your%20nose%20and%20pull%20air%20down%20into,deep%20breaths%20for%20one%20minute.
- https://www.healthline.com/health/breathing-exercises-for-covid
